สำหรับเพื่อนๆ ที่อยู่ในตลาดหุ้นและเข้าถึงเว็บบอร์ดเกี่ยวกับหุ้นหลายบอร์ด หรือแม้กระทั่งพบเจอเพื่อนที่เป็นนักซื้อขายหุ้นเป็นปกติ คงเคยได้ยินคำถามที่ถามเป็นเรื่องประจำวันว่า "วันนี้ซื้ออะไรดี" สำหรับหลายคนแล้วคำถามนี้อาจจะเป็นเรื่องปกติ แต่โดยส่วนตัวสำหรับผมแล้วอาจจะตีความหมายได้ว่า "วันนี้บริษัทไหนจะมีผลประกอบการที่ดี" (วันนี้ดี แล้ววันอื่นล่ะ พรุ่งนี้แย่แล้วหรือ) อะไรประมาณนั้นเลยเชียว
ผมพอเข้าใจนะ ที่มีคำถามแบบนี้ สิบ ยี่สิบปี และผมเชื่อว่าก่อนหน้านั้น ก็คงเป็นแบบนี้ คือมีคำถามรายวันว่า "วันนี้ เล่นตัวไหนดี" ก็เพราะการไม่ทำการบ้าน ไม่ทำงานของผู้ที่เรียกตัวเองว่า "นักลงทุน" (โดยที่จริงแล้วเป็น "นักเสี่ยงภัย" ดีๆ นี่เอง) เพราะในระยะสั้น 1-2 วัน หรือบางครั้งแม้ในระดับเดือนก็ตาม ราคาหุ้นสามารถขึ้นหรือลงไปได้ตาม ความโลภ ความกลัว ความคาดหวัง ข่าวสาร โดยเฉพาะอย่างยิ่งข่าวลือที่เป็นตัวดีเลย บางทีถึงกับลงหนังสือพิมพ์กันเป็นล่ำเป็นสัน พอไม่จริงก็เจ็บตัวกันไปตามระเบียบ (ก็ไม่รู้ว่าคุณระเบียบเจ็บตัวไปก่อนเมื่อไรเหมือนกัน) และสารพัดอย่างของคนกลุ่มต่างๆ ในตลาด ไม่ได้ขึ้นกับผลการประกอบการ และแน่นอน "ผลการประกอบการที่จะเกิดขึ้น" ทั้งสิ้น
โดยที่ในระยะยาวแล้ว ราคาหุ้นย่อมเป็นไปตามผลประกอบการของบริษัทนั้น ถ้าเราคิดสักนิด มีหลักการสักหน่อย และมีความรู้ความชำนาญติดตัว เราก็จะสามารถคาดการณ์ได้ว่าบริษัทใดจะมีอนาคตเป็นอย่างไร เหนือไปกว่านั้น คือในระดับที่สามารถคาดการณ์กำไรของบริษัทได้เลยทีเดียว
ความสามารถในการคาดการณ์อนาคตของบริษัท (แน่นอน ไม่ใช่ 1-2 วันหรือในระดับเดือนเท่านั้น แต่ยาวกว่านั้น) เป็นคุณสมบัติหนึ่งที่นักลงทุนที่อิงกับผลการทำงานของธุรกิจพึงมี และนั่นก็เป็นจุดเริ่มต้นของหลักการลงทุน ที่เรียกได้ว่ามีความเสี่ยงต่ำกว่าผลตอบแทนมาก คือการลงทุนที่เรียกว่า VI (Value Investment ไม่ใช่ แบบ "ไวไว" แบบเข้าเร็วออกเร็วปรู๊ดปร๊าดเป็นจรวดแบบนั้นนะครับ) เพราะในเมื่อบริษัทมีผลประกอบการที่ดี และดีขึ้น โดยเราได้ซื้อในราคาต่ำกว่าพื้นฐานของมันที่ควรจะเป็น ในระยะยาวแล้วราคาหุ้นก็ต้องปรับขึ้นไปรับกับผลประกอบการนั้นอยู่ดี ไม่ช้าก็เร็วนั่นเอง
